Μέρος 2ο – Οι συνέπειες της λανθασμένης πηγής προμήθειας λιπαντικού και πώς να προστατευθούμε.
Στο πρώτο μέρος του άρθρου, είδαμε τους παράγοντες που υπεισέρχονται στην κυκλοφορία των λιπαντικών στην αγορά. Η σημασία της σωστής πηγής για την προμήθεια των λιπαντικών μας, φαίνεται αν αναλύσουμε τους κινδύνους μιας τυχόν λανθασμένης επιλογής.
1. ΠΛΑΣΤΑ ΛΙΠΑΝΤΙΚΑ
Το λιπαντικό είναι ένα ρευστό προϊόν (λάδι ή γράσο), που τα τεχνικά χαρακτηριστικά του δεν είναι ορατά με γυμνό μάτι. Εύκολα λοιπόν μπορεί να εκτεθεί σε πλαστογραφία. Αρκεί κάποιος να αντιγράψει την ετικέτα και να το βάλει σε δοχεία με παρόμοιο σχήμα και χρώμα με τα γνήσια.
Διεθνώς έχουν παρατηρηθεί πολλές περιπτώσεις παραχάραξης λιπαντικών. Αυτό συμβαίνει φυσικά κυρίως στα πιο μεγάλα brands της αγοράς, που είναι και τα πιο δημοφιλή στους τελικούς χρήστες. Τα πιο έντονα προβλήματα εντοπίζονται σε χώρες της ανατολικής Ασίας, όπου σε κάποιες έρευνες έχουν βρεθεί μέχρι και 1 στα 3 λιπαντικά στα ράφια να είναι πλαστά!
Ανάλογα είναι και τα μέτρα που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση του προβλήματος, όπως η εισαγωγή ειδικών κωδικών στην ετικέτα για την ιχνηλάτηση της προέλευσης, η εκπαίδευση των χρηστών κ.α. Ως προς το είδος των λιπαντικών που παραχαράσσονται, οι συνηθέστερες περιπτώσεις αφορούν λιπαντικά αυτοκινήτου ή λιπαντικά φορτηγών, καθώς σε αυτά είναι πιο δύσκολο για τους καταναλωτές να αντιληφθούν τη διαφορά.
Στην Ελλάδα δεν έχει εντοπιστεί μέχρι στιγμής κάποιος παραγωγός πλαστών λιπαντικών. Όμως οι εισαγωγές λιπαντικών από διάφορες χώρες είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Και φυσικά, σε αυτές τις περιπτώσεις, ο εκάστοτε μη εξουσιοδοτημένος εισαγωγέας είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζει την αρχική προέλευση του προϊόντος και να ελέγξει τη γνησιότητά του.
Δε χρειάζεται να τονίσουμε φυσικά, ότι το πλαστό λιπαντικό απέχει πολύ από τις ιδιότητες του γνήσιου (αλλιώς δεν θα ήταν και εμπορικά ανταγωνιστικό), με τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται.
2. ΚΑΛΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΙΠΑΝΤΙΚΟΥ
Στην εποχή των ποιοτικών ελέγχων και της αυτοματοποίησης των Logistics, ακούγεται ίσως υπερβολικό να μιλάει κανείς για την καλή κατάσταση στην οποία πρέπει να παραλαμβάνει ένα προϊόν. Στην περίπτωση των λιπαντικών όμως, είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα και μια πολύ συχνή αιτία προβλημάτων.
Μην ξεχνάμε ότι τα λιπαντικά είναι πετρελαιοειδή – ή καλύτερα είναι υδρογονάνθρακες· διότι πλέον υπάρχουν κι άλλες τεχνολογίες, όπως τα λιπαντικά Shell Helix Ultra, που δεν προέρχονται πλέον από πετρέλαιο, αλλά από την τεχνολογία GΤL (Gas To Liquids), που μετατρέπει το Φυσικό αέριο σε υγρούς υδρογονάνθρακες. Ως υδρογονάνθρακες λοιπόν, έχουν αυξημένη ευαισθησία στις καιρικές συνθήκες και στις συνθήκες μεταφοράς και αποθήκευσης. Δεν είναι τυχαίο, ότι η Shell, στα προγράμματα εκπαίδευσης που παρέχει στο προσωπικό και τους συνεργάτες της, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις διαδικασίες logistics.
Ένα λιπαντικό, για να διατηρήσει ακέραιες τις ιδιότητές του, πρέπει να μεταφερθεί και να αποθηκευτεί με συγκεκριμένους αυστηρούς κανόνες. Η έκθεσή του σε ακραίες θερμοκρασίες, βροχή, σκόνη ή άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες θα αλλοιώσει τα χαρακτηριστικά του, θα μικρύνει τη διάρκεια ζωής του στο ράφι και πιθανώς θα το επιμολύνει με ανεπιθύμητα ξένα συστατικά.
Οι παραπάνω δυσμενείς συνθήκες κάθε άλλο παρά ασυνήθιστες είναι στη σημερινή ελληνική αγορά. Βλέπουμε λιπαντικά εκτεθειμένα στο ύπαιθρο ή αποθηκευμένα μέσα σε πρόχειρες κατασκευές. Βλέπουμε λιπαντικά να μεταφέρονται με ακατάλληλα μεταφορικά μέσα και να διαρρέουν από τις συσκευασίες τους. Βλέπουμε λιπαντικά να πωλούνται στον τελικό χρήστη μετά από αποθήκευση δεκαετιών.
3. ΤΕΧΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ – ΑΥΞΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ
Όπως αναφέραμε νωρίτερα, το λιπαντικό διέρχεται από όλα τα κινούμενα σημεία των μηχανισμών και επηρεάζει τη λειτουργία τους, όπως το αίμα στον οργανισμό μας. Αν στο όχημα ή το μηχάνημά μας κυκλοφορήσει ένα αμφίβολης ποιότητας λιπαντικό, αργά η γρήγορα θα έχουμε ορατές συνέπειες.
Οι άμεσες συνέπειες αφορούν το ίδιο το λιπαντικό, το οποίο θα χάσει πιο γρήγορα τις ιδιότητές του και θα πρέπει να αντικατασταθεί συντομότερα. Οι λιγότερο άμεσες αλλά πολύ πιο δαπανηρές συνέπειες αφορούν το λιπαινόμενο εξοπλισμό.
Ένα γηρασμένο λιπαντικό δεν θα μπορεί να προσφέρει αυτά που περιμένουμε από αυτό: μείωση τριβών, διασκορπισμός καταλοίπων της καύσης του καυσίμου, καθαρισμός του κινητήρα, διάχυση της θερμότητας (ψύξη) των επιφανειών, μεταφορά υδραυλικής ισχύος ή θερμότητας και πολλά άλλα. Η δε γήρανσή του θα οδηγήσει σε σχηματισμό λάσπης και διαβρωτικών ενώσεων. Άρα θα έχουμε ένα φαύλο κύκλο συνεχούς υποβάθμισης των ιδιοτήτων του λιπαντικού και συνεχούς επιδείνωσης της φθοράς των μηχανισμών.
4. ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ ΛΙΠΑΝΤΙΚΟΥ
Αναζητείτε φθηνά λιπαντικά; Δείτε στον παρακάτω πίνακα κάποια ενδεικτικά κόστη, για φθορές που συσχετίζονται με χαμηλές επιδόσεις του λιπαντικού, σε δύο νευραλγικά συστήματα ενός μικρομεσαίου επιβατηγού αυτοκινήτου – τον κινητήρα και το σασμάν.
Είναι εμφανές, ότι το κόστος αγοράς του λιπαντικού δεν μπορεί να συγκριθεί με τα κόστη συντήρησης που προκύπτουν σε περίπτωση αστοχίας του. Φυσικά η αστοχία δεν συμβαίνει πάντα, αλλά δεν υπάρχει κανένας λόγος να διακινδυνεύσουμε, για να κερδίσουμε 2-3 € από το λιπαντικό.
Επιπλέον, όπως γνωρίζουμε, τα σύγχρονα λιπαντικά γίνονται όλο και πιο λεπτόρρευστα, προκειμένου να εξυπηρετήσουν την ανάγκη για μειωμένη κατανάλωση καυσίμου (ή άλλων πηγών ενέργειας στην περίπτωση της βιομηχανίας) και μείωση των ρύπων προς το περιβάλλον. Ένα πρόωρα γηρασμένο λιπαντικό – πέρα από τις ιδιότητες που αναφέραμε παραπάνω ότι θα απωλέσει – σταδιακά θα καταστεί όλο και πιο παχύρευστο. Έτσι, στην περίπτωση π.χ. ενός κινητήρα, θα επιφέρει αύξηση των τριβών και των καταλοίπων εντός του κινητήρα, προκαλώντας τελικά αυξημένη κατανάλωση καυσίμου.Tελικά, τα φθηνά λιπαντικά καταλήγουν σχεδόν πάντα να είναι ακριβότερα στην τσέπη μας. Και μάλιστα σχετικά σύντομα.
5. ΠΩΣ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΘΕΙΤΕ
Πώς λοιπόν διασφαλίζουμε ότι το λιπαντικό που έχουμε στα χέρια μας είναι γνήσιο, σε καλή κατάσταση και διανέμεται με όλες τις νόμιμες διαδικασίες; Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να μειώσουμε τον κίνδυνο, αν και είναι αρκετά χρονοβόροι:
Έλεγχος συσκευασίας
Η συσκευασία των νομίμως διακινούμενων λιπαντικών στην Ελλάδα πρέπει, μεταξύ άλλων
- Να φέρει και την ελληνική γλώσσα, τουλάχιστον στα σημεία της περιγραφής του προϊόντος και των οδηγιών ασφαλείας.
- Να αναφέρει τον επίσημο εισαγωγέα (εν προκειμένω την Πέτρος Πετρόπουλος ΑΕΒΕ), ασχέτως αν τελικά έχουμε προμηθευτεί το προϊόν από την ίδια την Πέτρος Πετρόπουλος ή κάποιον συνεργάτη της.
- Να έχει τον επίσημο σχεδιασμό του δοχείου και τις ετικέτας, στην πιο πρόσφατη εκδοχή του ή σε όσο το δυνατόν πιο πρόσφατη.
Έλεγχος καλής κατάστασης
Όπως είδαμε, αν οι εγκαταστάσεις ή τα μεταφορικά μέσα του προμηθευτή δεν είναι τα ενδεδειγμένα, το προϊόν μπορεί να απωλέσει τα επιθυμητά χαρακτηριστικά του. Για το λόγο αυτό, προτιμούμε προμηθευτές που διαπιστωμένα ακολουθούν υψηλά επίπεδα στις διαδικασίες Logistics, όπως:
- Αποθηκευτικοί χώροι υψηλών προδιαγραφών
- Διαχείριση αποθεμάτων
- Μεταφορά των προϊόντων βάσει των αναφερομένων στα Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας τους.
- Ιχνηλασιμότητα των προϊόντων σε περίπτωση προβλήματος, και πρόσβαση στις πληροφορίες της παραγωγής, όπως ενδεικτικά το Πιστοποιητικό Χημικής Ανάλυσης (Certificate of Analysis), που εκδίδεται για κάθε παρτίδα από το εργοστάσιο παραγωγής.
Νόμιμη κυκλοφορία των λιπαντικών
Η διανομή πετρελαιοειδών διεθνώς υπόκειται σε συγκεκριμένους αυστηρούς κανόνες, ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια των εμπλεκομένων και η προστασία του περιβάλλοντος.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι οι όλοι οι παραγωγοί ή εισαγωγείς λιπαντικών στην Ελλάδα, υποχρεούνται από το Νόμο να είναι συμβεβλημένοι με το Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ανακύκλωσης) των χρησιμοποιημένων λιπαντικών και των συσκευασιών τους. Εάν δεν είναι συμβεβλημένοι, τότε θα πρέπει τουλάχιστον να προμηθεύονται τα προϊόντα από τους συμβεβλημένους.
Επιπλέον, ένα λιπαντικό συνοδεύεται από συγκεκριμένα πιστοποιητικά και έγγραφα, που πρέπει να διαθέτει όποιος το παράγει ή εισάγει. Ενδεικτικά αναφέρουμε την έγκριση του Γενικού Χημείου του Κράτους, που απαιτείται για συγκεκριμένες κατηγορίες, όπως τα λιπαντικά αυτοκινήτου.
Ατομική και συλλογική ασφάλεια
Για εμάς στη Shell, ως εταιρεία πετρελαιοειδών, η ασφάλεια και υγιεινή είναι στον πυρήνα της δουλειάς μας και προέχει των οικονομικών επιδόσεων. Ανάλογη απαίτηση έχουμε τόσο από τους προμηθευτές όσο και από τους πελάτες μας, κατά τη διαχείριση των πρώτων υλών, των συσκευασιών και των τελικών προϊόντων.
Κατά την επιλογή προμηθευτή λιπαντικών, προτιμήστε εκείνον που
- Θα τηρήσει υψηλά επίπεδα ασφαλείας στην εφοδιαστική αλυσίδα.
- Θα διατηρήσει το προϊόν σε καλή κατάσταση, ώστε να μην προκύπτουν θέματα ασφαλείας κατά τη χρήση του από εσάς.
6. ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΛΙΠΑΝΤΙΚΟΥ;
Όταν προμηθευόμαστε λιπαντικά, θα πρέπει, επομένως, να γνωρίζουμε, στο μέτρο του δυνατού, ότι πληρούνται όλες οι παραπάνω προϋποθέσεις. Φυσικά, εάν διαπιστώσουμε αποκλίσεις από τους παραπάνω κανόνες, αυτό δε σημαίνει ότι οπωσδήποτε το προϊόν είναι πλαστό ή ακατάλληλο. Είναι όμως ένα «καμπανάκι» που θα πρέπει να μας ωθήσει στο να ελέγξουμε την καταλληλότητά του.
Βέβαια, εύλογα μπορεί κανείς να σημειώσει: Ο χρήστης του λιπαντικού, είτε ιδιώτης είτε επαγγελματίας, δεν έχει ούτε το χρόνο ούτε την εξειδίκευση για να ελέγξει όλες αυτές τις παραμέτρους.
Ευτυχώς δεν χρειάζεται να το κάνει. Όλα τα παραπάνω έχουν προβλεφθεί και διασφαλίζονται με την προμήθεια του προϊόντος:
- Από το επίσημο δίκτυο πρατηρίων, μεταπωλητών και Εγκεκριμένων Συνεργείων λιπαντικών Shell.
- Από άλλα σημεία (έμποροι, συνεργεία κλπ), τα οποία προμηθεύονται τα προϊόντα από τα παραπάνω επίσημα σημεία και μόνο από αυτά.
7. CHEAP SHELL LUBRICANTS? NO THANKS!
Συχνά λαμβάνουμε σχόλια καταναλωτών, ότι στο επίσημο δίκτυο διανομέων οι τιμές στα λιπαντικά Shell είναι υψηλότερες, σε σχέση με άλλους διανομείς. Βάσει όμως των όσων αναφέραμε, αυτό που πρέπει να φοβάται κανείς είναι οι υπερβολικά χαμηλές τιμές. Διότι αυτές μπορεί να συνοδεύονται από σοβαρές ελλείψεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και την τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών.
Από την πλευρά μας καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για τη διατήρηση των τιμών σε προσιτά επίπεδα, λαμβάνοντας πάντα υπόψη και επενδύοντας μεγάλα ποσά στις διαδικασίες που απαιτούνται για να φτάνει το προϊόν στα χέρια σας γνήσιο, σε καλή κατάσταση και με την τεχνική μας υποστήριξη. Βοηθήστε μας και εσείς σε αυτή την προσπάθεια, προτιμώντας τους επίσημους συνεργάτες της περιοχής σας. Έτσι θα επιτύχετε πραγματική οικονομία στο κόστος κτήσης και λειτουργίας του οχήματος ή μηχανήματός σας. Αυτή η οικονομία θα είναι υπερ-πολλαπλάσια από την αξία αγοράς του ίδιου του λιπαντικού.
